Powieść – legenda, od czasu pierwszego polskiego wydania w 1966 roku wielokrotnie wygrywała plebiscyty wśród czytelników na najlepszą powieść XX wieku. Historia jej istnienia w masowej wyobraźni czytelników, w obiegu literatury rosyjskiej, europejskiej i światowej jest tak złożona, jak losy mieszkańców naszego skrawka Europy w XX wieku. Nigdy nie dokończona przez Michaiła Bułhakowa, pisana latami, w coraz to nowych wersjach i poprawkach, po raz pierwszy trafiła do rąk czytelnika 26 lat po śmierci autora. W listopadzie 1966 roku w miesięczniku „Moskwa” ukazała się – ocenzurowana oczywiście – pierwsza część powieści, w styczniu 1967 roku wydrukowano część drugą. Połączenie dwóch planów czasowych akcji, dwóch światów i dwóch rzeczywistości od lat fascynuje czytelników. Pierwszy z nich to Moskwa lat 30. i zmasakrowane przez wszechogarniający komunizm życie jej mieszkańców; drugi plan stanowi opowieść o czasach Poncjusza Piłata. Obie opowieści przenikają się w narracji Bułhakowa i uzupełniają, stając się przez lata źródłem inspiracji dla różnorodnych artystów na całym świecie. Powieść doczekała się sześciu polskich przekładów, my prezentujemy tutaj pierwszy, klasyczny przekład Ireny Lewandowskiej i Witolda Dąbrowskiego w mistrzowskiej interpretacji Marka Kondrata, który – po latach nieobecności w radiu – dla tej właśnie prozy zgodził się powrócić i przeczytał 50 dwudziestominutowych odcinków historii Poncjusza Piłata, Wolanda, Mistrza i Małgorzaty.

Książka w języku rosyjskim. Pisana przez 12 lat satyryczna opowieść o państwie totalitarnym i wyjątkowa na tle światowej literatury historia miłości. Powiedzieć o Mistrzu i Małgorzacie, to arcydzieło literatury rosyjskiej, i na tym poprzestać to stanowczo za mało! Książka na tle innych dzieł z klasyki literatury wyróżnia się bowiem nie tylko oryginalną fabułą, lecz także niesłabnącym zainteresowaniem kolejnych pokoleń czytelników. Michaił Bułhakow zdołał pomieścić w tej jednej powieści nie tylko ciętą satyrę na absurdalną radziecką rzeczywistość lat 30. XX w., filozoficzne rozważania na temat kondycji sztuki przeplatane refleksjami nad ścieraniem się dobra ze złem, lecz także cudowny wątek miłosny tytułowych bohaterów, który dla wielu czytelników stanie się zapewne jedną z największych zalet tej książki.