Tytułowy bohater, Tartuffe, uchodzi w towarzystwie za bardzo pobożnego, szlachetnego i głęboko moralnego człowieka. W rzeczywistości jednak jest mistrzem obłudy i sprytu, a jego postawa ułatwia mu manipulowanie otoczeniem i wykorzystywania go dla własnych egoistycznych celów. Na ofiarę wybiera spokojnego mieszczanina Orgona, który całkowicie wierzy w pobożność i dobroduszność Świętoszka, traktuje go jako swojego doradcę i powiernika. Tartuffe zaczyna wywierać na Orgona coraz większy wpływ, a w konsekwencji całkowicie przejmuje rządy w jego domu. Z czasem na wierzch zaczyna wychodzić hipokryzja Świętoszka, który nie potrafi powstrzymać swojej natury i nakazując innym post, sam go nie przestrzega i nie odmawia sobie niczego. Piętnując nieskromność kobiet, jednocześnie zaleca się do żony Orgona. Zaniepokojeni bliscy Orgona starają się ostrzec go przed Tartuffe, lecz ten nie chce ich słuchać i hojnie obdarowuje swojego doradcę majątkiem. Mało tego - nawet proponuje mu rękę swojej córki! Na szczęście domownicy nie dają za wygraną i szykują podstęp, który ma zdemaskować Świętoszka...

"Pan Tadeusz" Adama Mickiewicza stanowi spisaną trzynastozgłoskowcem (a więc stylem podniosłym), zawartą w dwunastu księgach epicką opowieść o szlachcie polskiej początku XIX wieku. Jako epopeja narodowa, która miała "trafić pod strzechy", czyli do wszystkich Polaków, również tych niezaliczających się do elit majątkowych, urzędniczych czy umysłowych --- jest prawdopodobnie najsłynniejszym dziełem czołowego polskiego poety romantycznego. Wśród najważniejszych wątków fabularnych "Pana Tadeusza" wymienić należy: spór o zamek Horeszków, historię waśni Stolnika i Jacka Soplicy, wątek przemiany tego ostatniego z awanturnika w patriotę, uwieńczoną zaręczynami miłość Tadeusza i Zosi, romans młodzieńca z Telimeną, kobietą dojrzałą, spór Asesora z Rejentem o psy myśliwskie (Kusego i Sokoła), a przede wszystkim wątek niepodległościowy, związany z wojnami napoleońskimi i walką Polaków pod sztandarami Księstwa Warszawskiego z Rosją. W związku z tym wątkiem pojawiają się na kartach "Pana Tadeusza" postacie historyczne: generał Henryk Dąbrowski oraz generał Kniaziewicz. Mickiewicz pisał "Pana Tadeusza" w Paryżu, począwszy od 1832 roku; dzieło zostało opublikowane w 1834 roku i od razu zyskało niemałą popularność. Określenia "epopeja narodowa" po raz pierwszy użyto w odniesieniu do "Pana Tadeusza" w 1863 roku, po dwóch nieudanych zrywach niepodległościowych, i wiązało się to raczej z politycznym zapotrzebowaniem na utwór pełniący wobec Polaków funkcje analogiczne do eposu homeryckiego: opisujący zbiorowość wraz z jej wierzeniami i zwyczajami w decydującej chwili dziejowej.