"Pan Tadeusz" Adama Mickiewicza stanowi spisaną trzynastozgłoskowcem (a więc stylem podniosłym), zawartą w dwunastu księgach epicką opowieść o szlachcie polskiej początku XIX wieku. Jako epopeja narodowa, która miała "trafić pod strzechy", czyli do wszystkich Polaków, również tych niezaliczających się do elit majątkowych, urzędniczych czy umysłowych --- jest prawdopodobnie najsłynniejszym dziełem czołowego polskiego poety romantycznego. Wśród najważniejszych wątków fabularnych "Pana Tadeusza" wymienić należy: spór o zamek Horeszków, historię waśni Stolnika i Jacka Soplicy, wątek przemiany tego ostatniego z awanturnika w patriotę, uwieńczoną zaręczynami miłość Tadeusza i Zosi, romans młodzieńca z Telimeną, kobietą dojrzałą, spór Asesora z Rejentem o psy myśliwskie (Kusego i Sokoła), a przede wszystkim wątek niepodległościowy, związany z wojnami napoleońskimi i walką Polaków pod sztandarami Księstwa Warszawskiego z Rosją. W związku z tym wątkiem pojawiają się na kartach "Pana Tadeusza" postacie historyczne: generał Henryk Dąbrowski oraz generał Kniaziewicz. Mickiewicz pisał "Pana Tadeusza" w Paryżu, począwszy od 1832 roku; dzieło zostało opublikowane w 1834 roku i od razu zyskało niemałą popularność. Określenia "epopeja narodowa" po raz pierwszy użyto w odniesieniu do "Pana Tadeusza" w 1863 roku, po dwóch nieudanych zrywach niepodległościowych, i wiązało się to raczej z politycznym zapotrzebowaniem na utwór pełniący wobec Polaków funkcje analogiczne do eposu homeryckiego: opisujący zbiorowość wraz z jej wierzeniami i zwyczajami w decydującej chwili dziejowej.

Lektura Marii Konopnickiej "O krasnoludkach i sierotce Marysi" to wspaniała baśń o krasnoludkach, które pomagają w potrzebie ludziom dobrym i szlachetnym. Celem książki jest pochwała dla takich cech jak pracowitość i zgodne działanie oraz potępienie wad ludzkich jakimi są egoizm i lenistwo. Na baśń składają sie trzy główne wątki. Pierwszy z nich opowiada o relacjach krasnoludków z ludźmi, ich pobycie na ziemi, poza swoją Kryształową Grotą. Drugi wątek przedstawia losy sierotki Marysi, a trzeci jednego z krasnali: Koszałka-Opałka. Czytelnik poznaje dwa światy: rzeczywisty i fantastyczny. Akcja baśni rozpoczyna się w Kryształowej Grocie - królestwie krasnoludków. Krasnale nie mogą doczekać się końca zimy, kiedy w końcu nadchodzi wiosna, postanawiają poszukać wszystkich jej oznak. Król krasnoludków Błystek wyznacza do tego zadania nadwornego kronikarza, Koszałka-Opałka. Po krótkiej wędrówce krasnal dociera do wsi, której mieszkańcy skarżą się na częste kradzieże swych kur przez lisa. Po wieczornym ognisku, Koszałek-Opałek wyrusza w dalszą drogę i zostaje uwięziony w norze lisa Sadełko. Po chwili orientuje się, że to Sadełko jest sprawcą porwań gęsi. W tym samym czasie król Błystek wysyła na ziemię kolejnego krasnala, Podziomkę. Podziomka spotyka się z Koszałkiem-Opałkiem i obaj zostaja porwani przez Cygana, który uczy ich cyrkowych sztuczek i każe występować na jarmarku, Krasnoludki ogłaszają ludziom jakim złym człowiekiem jest Cygan i zostaje on wypędzony ze wsi. Tymczasem poznajemy postać sierotki Marysi, która po śmierci swojej matki została wypędzona z domu. Przygarnięta przez złą gospodynię, zajmuje się wypasem gęsi, które zostaja porwane przez lisa. Marysia boi się co powie gospodyni. Krasnoludki postanawiają jej pomóc. Królowa Tatra daje Marysi nowe gąski, ale zła gospodyni i tak wypędza dziewczynę. Znajduje ona schronienie u Skrobka. Skrobek niegdyś leń, przeistacza się w pracowitego chłopa. Krasnoludki pomagają Skrobkowi zbierać ziarno na zimę, które ktoś podkrada. Jak się okazuje ziarno podkradają szczurki dla swoich dzieci. Krasnoludki postanawiają zaopiekować się rodziną szczurków. Zbliża się kolejna zima i krasnoludki muszą wracać do swojej Kryształowej Groty. Jedynie Koszałek-Opałek postanawia zostać, aby opowiadać dzieciom bajki o krasnoludkach.

"Pan Tadeusz" to poemat autorstwa Adama Mickiewicza. Pierwsze, oryginalne wydanie ukazało się 28 czerwca 1834 roku we Francji. “Pan Tadeusz” jest klasyką literatury polskiej. Na zamku w Soplicowie Sędzia urządza przyjęcie, szlachta przyjeżdża do niego w gości. Proces o zamek między Soplicami, a Horeszkami był trudny i stresujący. Tadeusz, bratanek Sędziego, także przyjeżdża do Soplicowa. Przeżywa perypetie miłosne, nie wiadomo, czy ślub się odbędzie ani jak potoczy się historia tego młodzieńca oraz całego zaścianka dobrzyńskiego. Na łamach książki opisywane są wystawne uczty, polowania, zabawy możnych. Szlachta toczy przeróżne spory, np. Rejent z Asesorem wiodą kłótnie o to, kto ma lepszą broń. Soplica oraz Horeszko idą do sądu. Mieszkanką Soplicowa jest też Telimena, dala krewna Tadeusza, opiekująca się młodą Zosią. Kobieta-wamp, kusząca oraz uwodząca wszystkich panów. W tej kobiecie zakochuje się Tadeusz od pierwszego wejrzenia. Tajemniczy ksiądz Robak, a w rzeczywistości ojciec Tadeusza, pokazuje tożsamość tuż przed śmiercią. Zanim odejdzie pomaga synowi w nawiązaniu relacji z Zosią. Robak odkupił swoje winy oraz został wielkim patriotą walczącym z zaborcą. Dzięki temu utworowi życie szlachty z XIX wieku staje się bliższe współczesnemu odbiorcy.