Drzewo istota społeczna • Od czasu, gdy wysłuchałam audiobooka Petera Wohllebena „Sekretne życie drzew” inaczej patrzę na moich „sąsiadów”, czyli las rosnący nieopodal domu. Myślę o zdrowiu oraz kondycji drzew, podziwiam spokój, siłę i determinację, z jaką co roku wypuszczają nowe pędy i liście. Czasem mam ochotę uciąć z nimi małą pogawędkę. • Książka niemieckiego leśnika, ekologa i popularyzatora wiedzy o przyrodzie odkrywa przed czytelnikiem tajemnice drzew i leśnego ekosystemu. Czy wiecie, że drzewa porozumiewają się ze sobą, przyjaźnią, troszczą o potomstwo, że potrafią otoczyć troskliwą opieką stare i chore osobniki? Autor w niezwykle barwny, a zarazem przystępny sposób przytacza najnowsze wyniki badań, dzieli się swoimi obserwacjami i wieloletnim doświadczeniem pracy w lesie. Na przykład świerk może zapuścić korzenie wszędzie tam, gdzie lata są krótkie, a zimy długie i mroźne. W igłach i korze gromadzi olejki eteryczne, które chronią go przed mrozem. Potrafi też doskonale radzić sobie ze śniegiem i wiatrem. W tym celu rośnie niezwykle wolno utrzymując prostą, strzelistą sylwetkę oraz wąską koronę o krótkich gałęziach. Dąb – symbol siły i niezłomności nie ma łatwego życia w lasach środ­kowo­euro­pejs­kich, które są ojczyzną buków. Dlaczego? Nie zdradzę wszystkich fascynujących historii i tajemnic lasu. Sięgnijcie po audiobooka Petera Wohllebena, dowiecie się wielu ciekawych, często zaskakujących rzeczy, a Wasz spacer po lesie, czy parku już nigdy nie będzie taki, jak dotychczas. • Książkę, spokojnym, ciepłym głosem czyta Stanisław Biczysko, aktor teatralny i filmowy. • Izabela Ronkiewicz-Brągiel • Biblioteka Kraków

Spacerkiem po krakowskim Rynku • Zabierzmy dzieci na spacer po Rynku Głównym w Krakowie z przewodnikiem Michała Rusinka. Książka „Krakowski Rynek dla chłopczyków i dziewczynek” to zbiór krótkich, lekkich i zabawnych wierszy o najważniejszych zabytkach, symbolach i zwyczajach krakowskich związanych z samym sercem miasta. • [Spoiler] Książka M. Rusinka ma wiele walorów edukacyjnych, wierszyki zachęcają do poznawania miasta, kolorowe, pełne detali ilustracje Iwony Cały są jak pocztówki przedstawiające Rynek Główny. • Maria Twardowska-Hadyniak • Biblioteka Kraków

O madrości dzieci • Od kilku lat na rynku wydawniczym popularne stało się wydawanie książek terapeutycznych i psyc­hoed­ukac­yjny­ch do zajęć z elementami biblioterapii. Pojawiły się wydawnictwa mniej lub bardziej trafione. Pozycją wartą uwagi jest książka Anny Onichimowskiej Będę biegać wydana w serii Z parasolem adresowana do czytelników w wieku 6-10 lat. Czytelnicy Biblioteki Kraków mieli okazję spotkać się z pisarką w 2017 r. w czasie realizacji projektu Festiwal Magia czytania z Fundacją PZU. • Autorka opisała historię Maćka borykającego się z wadą serca. Bohater jest pogodnym, spostrzegawczym, pełnym energii chłopcem i jak na swój wiek wyjątkowo dojrzałym. Opowiada o pobycie w szpitalu, poznanych tam osobach, kontaktach z lekarzami i pielęgniarkami, tęsknocie za domem, rodzicami i starszym bratem. Pokazuje rówieśnikom, że nie trzeba się niczego bać, a towarzystwo życzliwych przyjaciół oraz pluszowego hipopotama Roberta pomaga w przezwyciężaniu trudności. Maciek poznaje nowych przyjaciół, którzy wprowadzają go w szpitalny świat, wspierają go przed operacją i snują wspólne plany na przyszłość. Onichimowska wyjaśnia trudne dla dziecka pojęcia np. kardiologia, POP - oddział pooperacyjny, czy przewód Botalla. Publikacja będzie niezwykle pomocna rodzicom i wychowawcom, którzy nie wiedzą, jak oswajać dzieci z lękiem związanym z chorobą i pobytem w szpitalu. Autorka w ciekawy sposób poprowadziła narrację, nie unika trudnych tematów, jak tęsknota za rodziną, czy lęk, ale umiejętnie wplata je w historię. • Opowieść dopełniają i uatrakcyjniają barwne ilustracje, często całostronicowe, Ewy Poklewskiej-Koziełło, które są dynamiczne, malowane, jakby ręką dziecka. Proste figury, brak szczegółów. Książka jest przyjazna w odbiorze, choć porusza trudny problem. • Książka została zgłoszona do drugiej edycji Nagrody Żółtej Ciżemki. • Paulina Knapik • Biblioteka Kraków

Królowa puszczy • Gdyby talent i uroda zawsze były przekazywane genetycznie, Simona Kossak zostałaby malarką, powi­eści­opis­arką­ lub poetką. Niestety, młodsza córka Jerzego Kossaka nie odziedziczyła talentów malarskich po męskiej linii swego rodu, ani literackich po linii kobiecej. Nawet z urodą coś poszło nie tak. Wnuczka Wojciecha Kossaka, prawnuczka Juliusza, bratanica Magdaleny Samozwaniec oraz Marii Pawlikowskiej – Jasnorzewskiej, cioteczna wnuczka Zofii Kossak-Szczuckiej, urodziła się w Krakowie, w rodzinnej Kossakówce w roku 1943 i od razu (z racji płci, braku urody, chorowitości) okazała się największym rozczarowaniem w historii rodu. Jakiż to dla mnie, wychowanej na lekturze Marii i Magdaleny i innych książkach Samozwaniec, zawód! Kossakówka, kiedy miałam 12 lat, wydawała mi się domem marzeń, azylem, miejscem, gdzie każda oryginalność była akceptowana. Tyle, że w domu artystów, osoba takich oczywistych talentów pozbawiona, jawi się kimś zgoła niepożądanym. Tak właśnie było w przypadku Simony. Jej zdolności, niek­onwe­ncjo­naln­ość, oryginalność, ujawnią się dopiero, gdy dorośnie. Wtedy też wielokrotnie będzie podkreślać, jak antypatyczną osobą była, ubóstwiana przeze mnie, Samozwaniec. • Historię wyrodnej córki słynnego rodu przeczytałam w doskonałej książce Anny Kamińskiej „Simona. Opowieść o niezwyczajnym życiu Simony Kossak”. Biografia to solidna, oparta na dokumentach i relacjach • osób, które znały bohaterkę i których oczekiwaniom opisania prawdziwej historii, autorka starała się sprostać. Z pewnością nie było to łatwe zadanie, biorąc pod uwagę, jak kontrowersyjną postacią była Simona; jedni ją kochali, inni nienawidzili. Nie tylko opinie o niej bywają sprzeczne. Nawet jej własne wspomnienia, uwiecznione w wywiadach, nagraniach i listach, zmieniały się na przestrzeni lat. Portret, jaki kreśli przed nami Kamińska, odzwierciedla żelazny charakter Simony, jej odwagę i bezkompromisowość, ale też kruchość i delikatność. „Słodko – gorzka”, tak określa ją Anna Kamińska. • W roku 2000, siedem lat przed jej śmiercią, prezydent A. Kwaśniewski nadał Simonie tytuł naukowy profesora nauk leśnych, doceniając jej artystyczną wrażliwość oraz kulturę współistnienia z przyrodą i ludźmi. Co za cudowny paradoks! Przed ludźmi przecież ukryła się w Puszczy Białowieskiej, wybierając życie z dzikimi zwierzętami w starej leśniczówce, bez prądu, bieżącej wody i łączności ze światem. • Książkę z całego serca polecam, jest świetnie napisana. Czyta się ją jak powieść, a przedstawia nie tylko losy Kossaków, ale też dość ponury fragment historii Polski. Muszę przyznać, że jako lokalną patriotkę ukłuło mnie, gdy przeczytałam o „krakowskim spleenie”… Od niego, zdaniem autorki, uciekła Simona. I z nim też zderzyła się sama Kamińska, kiedy poszukiwała w Krakowie informacji o swojej bohaterce. Rzeczywiście, moje miasto musiało wyrwać w sercu Simony dziurę, którą musiała jakoś załatać. Zarosła puszczą – to jedyne wytłumaczenie. • Maria Mazur-Prokopiuk • Biblioteka Kraków

Ewakuowana z życia Cwietajewa • Anna Piwkowska napisała biografię Mariny Cwietajewej jako narrację dygresyjną. Porządek chronologiczny obowiązuje tylko w niektórych częściach książki, jest rozbijany przez liczne luźne skojarzenia i odniesienia do bieżących spraw oraz biografii wielu pisarzy. Dygresje odbiegające od głównego tematu są niekiedy przydługie i nieuzasadnione np. zbyt szczegółowo przedstawiona jest śmierć Jesienina i Majakowskiego, poetów, którzy nie byli blisko związani z Cwietajewą. Postać bohaterki ginie w morzu faktów, wydarzeń i ludzi. Wszak jest to książka o Cwietajewej, a nie podręcznik historyczno-literacki, więc przede wszystkim na niej czytelnik chciałby się skupić podczas lektury. • Życie poetki jest naznaczone cieniem śmierci. Wcześnie odchodzą jej bliscy, przeczuwa, że nie pożyje długo, czemu daje wyraz w wierszach i notatkach. Trudno jednoznacznie stwierdzić, czy było to proroctwo, czy podążanie za tym, co zostało przepowiedziane przez nią samą. Piwkowska polemizuje z poglądem Berberowej, przekonanej o tym, że samobójstwo Cwietajewej było wpisane w jej osobowość. Uważam, że nałożyły się na to dwa czynniki: auto­dest­rukc­yjne­ mechanizmy osobowościowe i czasy, w których żyła - niespokojne, wojenne i totalitarne. Poetce brakowało wewnętrznego oparcia, ciągle od czegoś uciekała, jakby od samej siebie. Najpierw opuściła Czechosłowację, gdzie otrzymywała stypendium literackie, by potem w Paryżu pozostać całkiem bez pieniędzy. Wcześniej uciekła z Rosji na emigrację, by powrócić w 1939 r. Dołączyła do córki i męża, którzy pierwsi opuścili obczyznę. Rozłąkę z bliskimi znosiła ciężko, marzyła o Rosji, ale powrót do totalitarnego kraju może być tylko zgubny. Jej przyjazd nie tylko nie pomógł córce i mężowi, ale właściwie spowodował ich aresztowanie. Podejmowała irracjonalne, chaotyczne działania, niezrozumiałe z punktu widzenia osoby patrzącej obiektywnie na przebieg wydarzeń. Obawiając się aresztowań opuściła dom w Bolszewie pod Moskwą. Była to zła decyzja powodująca długą tułaczkę po stolicy Rosji. Działania wojenne budziły w niej ogromny lęk. Strach kierował jej życiem, przepędzając z miejsca na miejsce. Zbliżanie się Armii Niemieckiej do Moskwy spowodowało kolejną, ostatnią ucieczkę poetki. Udała się do Jełabugi na Syberii, gdzie pozostała już na zawsze. Cwietajewa uciekała od śmierci, żeby wpaść w jej objęcia. Naturalna lękliwość została wzmożona przez działania NKWD, które deptało poetce po piętach, ale nie zamierzało skazać na karę śmierci, ani zamknąć w łagrze. Postanowili „zmęczyć” ją podobnie, jak Annę Achmatową, która straciła męża i syna w łagrze. • „Wyklęta” to biografia ofiary leninizmu-stalinizmu, opowieść o kolejach losu poetki i jej twórczości. Książka zawiera wiele tekstów, wierszy oraz fragmentów prozy Cwietajewej. Piwkowska mało wyraźnie pokazuje motywację działań Cwietajewej. Po prze­anal­izow­aniu­ biografii poetki dochodzę do wniosku, że zdecydowała się opuścić Francje dlatego, że bała się wojny w Europie. Autorka wtajemnicza nas w poglądy pisarki na temat literatury. Dla miłośników poezji może to być niezwykle cenne. Przytaczane utwory stanowią dopełnienie narracji biograficznej. Pojawia się jednak niedosyt w związku z brakiem interpretacji przytoczonych wierszy. Pomimo pewnych niedoskonałości, książkę czyta się z zain­tere­sowa­niem­ i jednym tchem. • Izabella Śliwińska • Biblioteka Kraków